14 tháng 12, 2013

VIẾT TRƯỚC NGÀY RA TRƯỜNG SA, MÙA BIỂN ĐỘNG, THÁNG 12/2013

Mai Thanh Hải - Chỉ vài ngày nữa, mình lại lên tàu ra đảo mùa biển động, chuyển hàng Tết cho bộ đội và chuyến đi kéo dài đến cả tháng. Mấy dòng thôi, trước ngày lên tàu...

1/ Tháng 3/2011, mình đi chuyến đầu tiên của mùa "thăm và làm việc" có các khối dân sự, chủ công nhất là Đoàn Bình Dương do Chủ tịch UBND tỉnh tên Cung làm Trưởng đoàn. Đợt ấy, cuối mùa mưa bão nên phải ở lại bờ chờ sóng yên, đến mấy ngày.

Mấy ngày thôi, nhưng anh Chủ tịch Cung lồng lộn sốt ruột và dù BTL Hải quân chiều anh Cung như... chiều vong, đưa cả lên thăm cụ Đinh cụ Lý, nhưng anh Cung vẫn nhất quyết: "Tôi zìa, tôi zìa để còn đi Nhật Bổn!" và hô cả Đoàn Bình Dương, từ Văn công hát múa cho đến Sở ngành - Doanh nghiệp, lên xe về thẳng, khiến ai cũng ngơ ngẩn, lạ lùng.

Vẫn nhớ hồi ấy, chú em Bình - CTV tàu HQ936 mặt tái dại: "Hệ thống âm thanh trên tàu bị hỏng, định nhờ của Văn công, nhưng họ về rồi thì làm sao anh?" và lắp bắp: "Chuyến đầu tiên của dân sự, bộ đội ngoài đảo mong chờ có văn công sau cả mùa biển động, chết chúng em rồi!".

Mình, cũng chịu không nổi và lo cùng đến vàng mắt, đành gọi điện xin anh em bạn bè mỗi người ít tiền, mua đủ 1 bộ âm thanh - karaoke đặt trên tàu và "lùa" hết chị em từ già đến trẻ ở các Đoàn khác còn lại, ngồi... học hát, tất cả mọi bài trên tập giấy A4 in lời bài hát, để làm "văn công bất đắc dĩ", phục vụ bộ đội ngoài đảo.

Chuyến đi ấy, bộ đội nức nở "Văn công tuy già, lộ cộ nhưng mà hát thật, nhiệt tình" và mình cũng viết 1 bài đăng trên Blog về chuyện "anh Cung Chủ tịch - giàn âm thanh -văn công già", bây giờ đến đâu, anh em Hải quân vẫn cười tủm tỉm kể mình bài viết.

2/ Mình sắp đi Trường Sa, hôm trước có 1 anh là đại gia, chả biết sao lại biết số mình, gọi bảo: "Hồi trước thấy chú đi xin giàn âm thanh vất vả quá, sao không bảo anh. Bây giờ, chú xem Trường Sa có bao nhiêu đơn vị, anh mua tặng mỗi chỗ 1 giàn, thật hoành tráng!", nhưng khi mình gọi lại, máy anh toàn "tít tít" báo bận. Chắc lúc đó anh nhậu, nghe chuyện Trường Sa, nổi máu sĩ nên chém gió tý cho vui...

3/ Mình tất tưởi Trường Sa, có người được gọi là bạn cũng làm báo, bảo: "Lo làm đéo mấy chuyện xã hội, cứ lo ấm thân mình đi hẵng, kiếm cái quảng cáo - nồi bánh chưng cho cái Tết xôm tụ rượu bia!", làm mình chỉ biết cười và lẳng lặng đứng dậy cáo từ khỏi bữa bia, thực hiện "Lệ quyên" dù chưa đụng môi vào cốc bia hơi vỉa hè mới đặt.

4/ Ngày mai mình đi Trường Sa, không dám mơ giàn này, màn hình khác, chỉ xin vài cuốn sách để bộ đội đọc, nhưng chỉ mấy dòng trên FB, cả mình và 2 em trong cơ quan đi cùng nhận được bao nhiêu là sách, đầy hết cả nhà, từ những người bạn trên mạng chưa bao giờ gặp mặt - nhìn nhau, với những sự chân tình từ tận đáy lòng...

TB: Cuộc sống là những ngày lo âu, vun vén và lo lắng - Ai cũng vậy. Không ai trách bạn, nếu bạn không quan tâm đến những người khác bởi là công dân, bạn thực hiện nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước, đã hoàn thành nghĩa vụ công dân.

Thế nhưng, có những điều thiêng liêng - máu thịt mà nếu bạn sơ biết và mang ra để chém gió, phét lác hoặc trò PR rẻ tiền, hoặc khinh khỉnh khi nhắc đến, thì bạn không chỉ xúc phạm đến mình, mà còn rất nhiều người đang thẳng lưng, tự hào sống, cho bạn - gia đình bạn yên bình, hưởng thụ sự sung sướng.

Nơi đó là Trường Sa, bạn nhé!. Và tôi cùng bao người, chắc chắn không để bạn xúc phạm đến nơi thiêng liêng đó, dù bạn có là đại gia nhiều tiền hay nhà báo lắm chữ, cong đốt sống - vênh vang...

13 tháng 12, 2013

TRƯỜNG SA ĐÔNG NHỚ TRƯỜNG SA TÂY

Mai Thanh Hải - Vinh quê Thanh Hóa, là Thượng úy, Phân đội trưởng chiến đấu trên đảo Trường Sa Đông, khi chỉ huy bộ đội đẩy xuồng chúng mình vượt khỏi bãi cạn lúc nước triều xuống, tuy mệt đứt hơi, thở hổn hển nhưng vẫn cười tươi, răng trắng lấp lóa trên gương mặt đen nhẻm, giống y quảng cáo kem đánh răng và hát to: "Đường ra trận mùa này đẹp lắm. Trường Sa Đông nhớ Trường Sa Tây!".

Trường Sa Đông thì sừng sững hiên ngang bên quần đảo đây rồi. Còn Trường Sa Tây?.

Vinh cười, răng vẫn trắng lấp lóa: "Ngoài này, chiều chiều nhìn về phương mặt trời lặn phía Tây. Đó là đất liền đó anh!".

Ừ! Gọi đất liền là Trường Sa Tây, cũng có gì là sai đâu?.. 
Năm trước mình ra Trường Sa Đông, ở ngoài sân vẫn còn mấy cây phong ba mọc la đà mặt đất, trên đó có treo mấy cái võng, ngồi rất thích.

Năm nay ra, có lẽ do tiến nhanh lên "chính quy hiện đại", nên chỉ huy đảo chặt béng mấy cây đó, lấy diện tích làm nơi chào cờ, nghi lễ, bộ đội chơi thể thao... nên mình mất chỗ ngồi võng ngắm đảo quen thuộc, tiếc tiếc là.

Định dạng về Trường Sa Đông, phải nói rõ thế này: Đảo nằm ở 8055’ vĩ độ Bắc; 122021’ kinh độ Đông, cách đảo Đá Tây 8,5 hải lý về phía Bắc, cách đảo Đá Đông 12 hải lý về phía Tây Bắc và nằm trên phía Đông của bãi san hô ngập nước, dài khoảng 1 hải lý.

Lịch sử Hải quân Việt Nam ghi rõ: Tháng 3/1978, tình hình khu vực quần đảo Trường Sa có nhiều diễn biến phức tạp, các nước trong khu vực tăng cường hoạt động thăm dò bằng máy bay, tàu thuyền xâm phạm các đảo chúng ta đang đóng giữ.

Trước tình hình đó, Đảng uỷ Quân chủng Hải quân đã ra Nghị quyết chỉ rõ “Phải tập trung, khẩn trương mọi nỗ lực cao nhất của toàn Quân chủng vào việc chuẩn bị chiến đấu, sẵn sàng đánh thắng kẻ thù xâm lược, giành cho được thắng lợi từ trận đầu, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc”.

Chấp hành mệnh lệnh của Quân chủng, ngày 4/4/1978, tàu HQ-681 thuộc Lữ đoàn 125 đưa 19 cán bộ, chiến sỹ do đồng chí Nguyễn Trung Cang, Tham mưu trưởng Trung đoàn 146 chỉ huy 1 lực lượng ra đóng giữ đảo.

Ngày 19/4/1978, một lực lượng khác gồm 17 cán bộ chiến sĩ, ra thay cho bộ phận của đồng chí Nguyễn Trung Cang. Chỉ huy trưởng lúc này là đồng chí Bùi Xuân Nhã.

Do làm tốt công tác giáo dục, quán triệt và xác định tốt nhiệm vụ, sau gần một tháng khẩn trương xây dựng trận địa, công sự chiến đấu hoàn tất, đời sống cán bộ, chiến sỹ ổn định, khắc phục khó khăn quyết tâm bám trụ, bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Đảo chạy dài theo hướng Đông-Tây. Trên đảo không có giếng nước ngọt.

Để trồng cây và rau xanh, cán bộ, chiến sỹ trên đảo phải vận chuyển từng bao đất nhỏ trong đất liền ra, tận dụng vật liệu xây dựng che chắn bồn rau, tiết kiệm từng giọt nước ngọt ươm mầm cây xanh.

Trải qua hơn 3 thập kỷ sau ngày giải phóng với ý chí và nghị lực của cán bộ, chiến sỹ nơi đây, đảo Trường Sa Đông đã được cải tạo từ đảo bãi đá san hô cằn cỗi trở thành một hòn đảo xanh tươi, rợp bóng mát của các loại cây  như bàng vuông, phong ba, muống biển...

Cũng từ những khó khăn trong việc tăng gia, với nghị lực, sự sáng tạo của người lính canh biển, cán bộ, chiến sỹ đảo Trường Sa Đông đã thiết kế thành công lò ấp trứng gia cầm, thủy cầm đầu tiên trên quần đảo Trường Sa.

Đến nay, cán bộ, chiến sỹ đảo Trường Sa Đông là một trong những đơn vị dẫn đầu trong phong trào tăng gia, chăn nuôi của Lữ đoàn 146. Năm 2010, tổng sản lượng tăng gia của đảo đạt trên 100 triệu đồng. Trong đó, rau xanh 15.610 kg, cá các loại 300 kg và thịt gia súc, gia cầm trên 2.000 kg.

Hơn 30 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành cán bộ, chiến sỹ đảo Trường Sa Đông đã lập được nhiều thành tích xuất sắc: Năm 1982, đảo được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Nhất, nhiều năm được Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân tặng danh hiệu “Đơn vị quyết thắng” và các  Bộ Tư lệnh Hải quân, Bộ Quốc phòng, Bộ Y tế tặng Bằng khen.

Nửa ngày ở Trường Sa Đông, mấy đồng hương Hải Phòng chúng tìm tụ tập tìm nhau và la cà đến giường ngủ của từng người, để gọi là... thăm nhà.
Các đồng hương dẫn mình ra vườn rau xem lá rau mồng tơi to bằng bàn tay, nháy mắt cười: "Chục lá rau là đủ nồi canh cho cả phân đội!", hình như để mình quên đi nỗi băn khoăn, khi vào bếp ăn, thấy ghi trên bảng toàn thịt hộp, rau hộp, quả hộp... đến hoa cả mắt vì chữ hộp.

Lang thang ra bãi cát rìa đảo, túm tụm ngồi trên xác chiến xe tăng han rỉ, cùng nhìn qua biển về phía Tây, nơi mặt trời đang nhúng chân chờ tắm và kể nhau nghe về những góc đường, nóc phố thân quen của thành phố "Hoa cải đỏ", tự dưng thấy đất liền được kéo lại thật gần, như trước mắt những thằng con trai Đất Cảng đang ngồi vỉa hè với bia cỏ, vi na gôn...

Chia tay nhau, các đồng hương hè nhau bế tọt mình lên xuống và ghé vai đẩy xuồng cùng chiến sĩ, hòa với nhau lời hát: "Đường ra trận mùa này đẹp lắm. Trường Sa Đông nhớ Trường Sa Tây", lấy sức cho đáy xuồng sượt qua cát sạn, đá san hô rơi nhẹ xuống lạch nước sâu ra với con tàu HQ.

Vẫy tay chào nhau, người ngâm mình dưới nước, kẻ kiễng chân vẫy đến mỏi tay trên xuồng, cứ rưng rưng nhớ lại hình ảnh: Chị Yên Hưng, một nhà khoa học bên Viện Nghiên cứu KHKT Nông nghiệp ra Trường Sa để tìm thuốc, chống sâu hại cây lá - rau cỏ trên đảo, ngồi trên xuồng cứ nắm chặt tay cậu chiến sĩ sinh năm 1992, bằng tuổi con trai, đang gò lưng đẩy xuống dưới biển và thút thít khóc vì thương lính trẻ bé bỏng...

Hình như, nhưng khoảnh khắc thân thương này đã kịp in dấu trong tâm tưởng những người ra với Trường Sa, để họ thực sự thấm thía tâm cảm của con người, qua câu hát: "Trường Sa Đông nhớ Trường Sa Tây", vẫn thường bật lên trong mắt những người lính biển, cứ mỗi buổi chiều nhìn về phía Tây, nhung nhớ đất liền...

Tạm biệt nhé! Và sẽ gặp lại cùng nhau!. Ơi Trường Sa Đông!..
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Phía trước là Trường Sa Đông
Điện gió trên đảo
Xuồng CQ tuần tra quanh đảo
Biển quanh đảo, trong vắt đến lạ kỳ
Chào cở Tổ quốc, trên đảo thân yêu
Chồi xanh - lính trẻ
Gác bên cột mốc chủ quyền
Trực canh trên đài quan sát
Làm dáng với lính trẻ
Chỗ để bàn chải, kem đánh răng
Bếp nấu ăn
Thế này, dễ dùng nhầm lắm
Lá mồng tơi to bằng bàn tay mình
Nước là máu
Rau muống biển bao quanh đảo
Gợi nhớ lại những tháng năm chiến đấu giữ đảo
Đội Gang thép Thái Nguyên nhìn thấy, chắc tiếc lắm
Các chị đồng nát mà ra, thì có mà...
Đẩy xuồng ra nào
Mẹ và con
Chia tay nhé! Trường Sa Đông

12 tháng 12, 2013

TRƯỜNG SA CỦA THẮNG

Mai Thanh Hải - Mình biết Nhiếp ảnh gia Bùi Hồng Thắng từ lâu, nhưng chủ yếu qua việc thi thoảng xem ảnh chụp miền núi, phong cảnh (năm trước là một số bức ảnh rất đẹp - lạ về Trường Sa) và kết bạn trên... FB.

Cũng nhớ cái bạn FB có hình Avatar tóc dài, choàng khăn rằn rất nghệ sĩ, đặc sệt chất ảnh ọt như các bác nhiếp ảnh gia khác, nhưng nhớ hơn bởi Bùi Thắng, thi thoảng lại chát chít hỏi về biên giới - biển đảo, những chuyến đi của mình và cũng thi thoảng góp vài trăm nghìn, gửi Áo ấm Biên cương mua đồ ấm cho bọn lít nhít vùng cao.

Hôm rồi, ở Quân cảng Cát Lái (Lữ đoàn 125, TP.HCM), vừa trên xe Hải quân đặt chân xuống Cảng, đã thấy 1 cậu to cao đen (hơi hôi), đeo cái túi máy ảnh to vật vã đến bắt tay, hỏi han, mới ớ ra: Bùi Hồng Thắng, cũng đi Trường Sa cùng mình.

Lên tàu, lại thêm bất ngờ khi 2 anh em ở cùng phòng, trong suốt hơn chục ngày ra với Trường Sa - DK1, có bao nhiêu chuyện để nói, bao thứ cùng trải nghiệm.

Những ngày lênh đênh trên biển, Thắng say sưa nói chuyện về ảnh, mình (lại) mới biết:

Bùi Hồng Thắng là một trong số ít người theo đuổi thể loại ảnh toàn cảnh 360 độ (360º panorama) ở Việt Nam. Với triển lãm đầu tiên "Việt Nam - Vẻ đẹp bất ngờ" diễn ra năm vừa qua tại Khách sạn Sofitel Plaza, Thắng đã khiến người xem phấn chấn qua những góc nhìn mới về cảnh đẹp đất nước. 

Thắng yêu thích nhiếp ảnh như bao người khác và chụp ảnh partial panorama đến 7-8 năm. Mãi đến 2009, Thắng mới được anh trai giới thiệu trang web (360cities. net) chuyên về ảnh toàn cảnh 360º lớn nhất thế giới có ảnh ở 92 nước và bị hấp dẫn ngay. 

Thắng kể: "Thật kỳ diệu khi được thấy những bức ảnh được các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp và không chuyên trên thế giới giới thiệu trên trang web đó. Họ thực hiện các bức ảnh ở trên mặt đất, dưới nước, trên không trung… Chúng cho mình một cảm giác mới lạ, sống động. Thế là em nghiên cứu, tìm hiểu và mày mò thực hiện. Chủ yếu tự học và tham khảo trên mạng!" và hào hứng: "Tháng 5-2012, em có may mắn được chụp ảnh 360º tại một số đảo trong quần đảo Trường Sa. Quả thật, quê hương mình rất đẹp!".

Và Thắng, mở máy tính cho mình xem bản thảo cuốn sách ảnh, dự định in mấy trăm trang, khổ to bằng cả 2 thứ tiếng Việt - Anh viết - chụp về biên đảo Trường Sa, biển đảo Tổ quốc. 

Không phải lần 1 lần 2 đi Trường Sa, mình cũng nhẵn chân các đảo rồi, nhưng xem hình Thắng chụp về Trường Sa, cứ ngỡ ngàng như mới gặp, bởi tuyệt đẹp lung linh, điệu đàng như thể xứ thần tiên bình yên, ngút ngát.

Không như một số thể loại sách ảnh khác, chụp Trường Sa cứ hùng hục như sắp đánh nhau, với cảnh bộ đội mặc nguyên quân phục sơ vin, mũ kêpi trắng, giày đen đi tuần tra ngay bên bờ cát, nhìn rất chướng, sai tác phong; cũng không lặp đi lặp lại cái mô típ bu quanh khẩu 12ly7 cũ kỹ, hướng mắt lên trời hô "Tiêu! Tiêu!", diễn đi diễn lại cho báo chí hớn hở chụp hình; cũng chẳng bắt bộ đội gượng gạo ngồi bên mốc chủ quyền giữa lúc giời nắng, mở 1 tờ báo gì đó, diễn đọc rất say sưa... và đặc biệt, không giống như những "tác phẩm" cóp nhặt lung tung trên mạng, trong Blog cá nhân, dồn hết vào xanh đỏ tím vàng, chú thích lung tung để thành cái thứ ra oai "Tác phẩm lớn tuyên truyền biển đảo".

Trường Sa - Qua ống kính của Thắng là xanh ngăn ngắt màu biển bình yên, chói chang màu nắng mới, trắng hoa tinh khôi, lá óng ánh như ngọc, cát trắng pha lê chen với cát vàng ong mật... mềm mại xếp hàng trong khuôn hình, như câu chuyện cổ tích về xứ sở thần tiên trên Biển Đông.

Trường Sa - Qua cách nhìn của Thắng là trưa hè êm vắng với nhà sư ngả người trên vành cong cánh võng, giữa 2 đầu phong ba, cùng bi bô tiếng trẻ học bài; là con tàu HQ thô kệch là thế, nhưng ra biển hóa thành chàng trai biển khổng lồ, cương nghị - lành hiền, lúc nào cũng ướt rượt nước biển xanh; là những gương mặt bộ đội, cười trắng lóa với dải yếm Hải quân ngang vai son sắt niềm tin...

Để kể về Trường Sa, không khó. Bởi bao năm nay, đã bao người viết - chụp - quay về Trường Sa, đến mức mòn vẹt, quen thuộc.

Thế nhưng để kể cho người nghe phải mê đắm từng câu chữ, tấm hình thì rất khó.

Bởi ngay người chụp, người kể cũng phải thực sự mê đắm cái sự tưởng như là "mòn vẹt" ở nhiều người khác. 

Và điều này thì Thắng có, bởi mình đã chứng kiến những bữa chiều, Thắng mải chụp hoàng hôn đến quên ăn, khi về hết giờ ăn, phải lọ mọ pha mì tôm chống đói; những buổi tối, Thắng năn nỉ đến mức van vỉ Sĩ quan Điều hành chuyến đi, để nán lại trên đảo, chụp 1 chút ráng chiều...

Cái sự mê say, đắm đuối Trường Sa ấy, dồn hết vào khung hình.

Nếu không tin, mọi người xem mấy bức hình Thắng chụp về Trường Sa.

Tạm mấy tấm thôi nhé!..

(Cùng với cuốn sách ảnh về Trường Sa - Biển đảo, dự định trong thời gian tới, Bùi Hồng Thắng sẽ tổ chức 1 Triển lãm ảnh, riêng về Quần đảo Trường Sa - Nhà giàn DK)
--------------------------------------------------------------