22 tháng 2, 2013

GÀ VỊT CHĂM NHAU

Cay mắt khi nhìn thấy cảnh này và đó càng là động lực, để lên những miền biên giới ngút ngàn, xa xôi... (Nguồn: FB)

HỘI LIM.

"Đặc sản" của Hội Lim?..

20 tháng 2, 2013

NẰM XUỐNG ĐỂ GIỮ ĐỒNG VĂN

Mai Thanh Hải - Lên thị trấn địa đầu Tổ quốc Đồng Văn (huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang), hỏi chuyện ăn chơi ngủ nghỉ, dân thị trấn từ người Mông đến người Kinh, từ trẻ con đến ông bà già đều vach vách đọc tên những quán cà phê Phố Cổ, chốt Đồn Cao, tắm thuốc người Dao, đèo Mã Pí Lèng, quán gà đen - lợn bản...

Tuy nhiên, khi mình hỏi: "Nghĩa trang liệt sĩ (NTLS) của huyện nằm đâu?", ai cũng ú ớ hỏi nhau và lắc đầu không biết.

May gặp 1 cán bộ ở Văn phòng UBND huyện, chắc rành rẽ việc "bưng bê khiêng kê" dịp Lễ Tết nên chỉ ra dãy núi sau Thị trấn: "Đi đường vào Đồn Biên phòng Đồng Văn rồi hỏi tiếp. Nằm ngay cạnh Đồn mà!".

Mình cố gặng gặng hỏi, đại loại: Trên ấy có nhiều mộ Liệt sĩ không?. Hồi chiến tranh biên giới 1979-1989, thị trấn Đồng Văn có bị lính Trung Quốc đánh chiếm hoặc câu pháo từ bên kia biên giới sang không?...

Vị này tròn xoe mắt nhìn mình và cấu tai, giống như nghe chuyện trong mơ, rồi mới lắc đầu: "Chưa bao giờ nghe đến chuyện bộ đội - dân quân ở Đồng Văn chết vì Trung Quốc", khiến mình như bị dội gáo nước lạnh, đứng sững.

Vào Đồn Biên phòng Đồng Văn (Đồn 165) hỏi câu y chang với cán bộ huyện, mấy anh em cũng... gãi tai: "Hồi ấy chúng em còn bé tý, chả biết chuyện ấy và từ hồi đi bộ đội, cũng chưa nghe ai nói mấy chuyện như anh nói", nhưng khẳng định: "Trên bia ghi tên Liệt sĩ trên đỉnh đồi, chủ yếu là người hy sinh từ 1979-1989!"..

Chả trách được lính trẻ, toàn ở dưới xuôi lên công tác trên này bởi mình chắc, cũng chả ai quán triệt - kể cho chúng về những chuyện ngày xưa đạn bom chết chóc, tranh giành, ở cái nơi thị trấn vùng biên nhưng đèn sáng trưng ngày đêm, ồn ào khách du lịch khắp các quốc gia đổ về, dịch vụ chả thiếu từ A đến Z... đến nỗi việc đặt Đồn Biên phòng ở nơi này, để quản lý địa bàn thị trấn (dẫu là biên giới) và cái xã Lũng Táo cách Đồn cả vài chục km, cảm giác rất... vô duyên, gượng ép.

Lại vào mạng tra tìm, gõ đủ mọi từ khóa nhưng tịnh không cho một kết quả nào cho thấy trong chiến tranh biên giới 1979-1989, huyện Đồng Văn bị Trung Quốc tấn công, quấy nhiễu, gây rối, lấn chiếm và có liệt sĩ hy sinh tại Đồng Văn.

Thôi thì tìm lên tận nơi, để thắp cho các anh chị nén nhang, dâng ít tiền vàng trong ngày 17/2/2013, đúng dịp cách đây 34 năm, phía Trung Quốc ào ạt xua quân tấn công đồng loạt 6 tỉnh biên giới phía Bắc, mở đầu cả chục năm chiến tranh bành trướng giằng co...

Từ cổng Đồn 165 lên chân đồi là đường đất đá lổn nhổn, chưa bao giờ biết mùi nhựa đường, cho dù vẫn thuộc địa bàn thị trấn. Thêm cả trăm bậc xi măng, mới lên đến đỉnh và ngắm toàn bộ Thị trấn, xếp la liệt như những hộp diêm, ngọ nguậy du khách lần mò vào từng thành bao để chụp ảnh, ngắm nghía, khám phá...

Trên đồi, ngoài tượng đài cao là nhà tưởng niệm với lư hương làm bằng đá tảng, bàn đặt lễ làm bằng xi măng. Thêm 2 tấm bia ghi tên Liệt sĩ dựng 2 bên. Hết!..

Tỉ mẩn đếm, gọn 162 người đã ngã xuống vì đất Đồng Văn, từ những ngày đầu tiễu phỉ 1959, cho đến đánh biệt kích Mỹ - Ngụy những năm 70 và đặc biệt là 128 người trẻ tuổi, ngã xuống từ những năm 1979 cho đến những năm 80-90, trong giai đoạn đánh trả quân Trung Quốc, giành giữ biên giới quê hương.

128 người ngã xuống khi giữ đất, chủ yếu tuổi 18-20, gồm bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích xã và nhất là Bộ đội Biên phòng các Đồn Phó Bảng, Đồng Văn, Ma Lé, Săm Pun và cả Bảo Lộc (Cao Bằng), được ghi rất rành mạch họ tên, quê quán, đơn vị, ngày nhập ngũ - hy sinh, nhưng tịnh trong bát hương tưởng niệm chung, không có lấy 1 chân hương mang dấu hiệu được cắm trong vòng 1 tuần vừa qua...

Ấy thế mà, mình và gia đình trèo lên thắp hương, đúng ngày 17/2/2013.

Mình không hiểu, trong số đang lúc nhúc ăn nhậu, thăm thú, khám phá, chợ búa, chụp ảnh... dưới thị trấn kia, có bao nhiêu người biết đến chuyện: Ít nhất đã có 128 người ngã xuống để bảo vệ Đồng Văn, chỉ trên dưới 30 năm trước thôi?.

Dĩ nhiên, không thể trách sự vô tình của con người, khi sự vô tình đó được gây dựng từ sự vô cảm - giấu giếm lịch sử của những người đã biết, đã trải qua và đang bị siết chặt họng bởi chiếc vòng kim cô vô hình.

Biết bao giờ, cái gọi là "bí mật" về những tháng ngày chiến tranh biên giới được giải mã công khai, để ít nhất, những khách du lịch phởn phơ đến địa đầu Tổ quốc, được nghe thêm vài lời của Hướng dẫn viên du lịch về những người đã ngã xuống, để gìn giữ những cột cờ, điểm mốc, ngọn núi, cánh rừng, nhành hoa, màu lá... cho khách tí tách - say mê chụp ảnh, khoe "hàng" như hôm nay?..

128 người lính.

Mỗi người họ chỉ cần nhắc đến trong nửa trang giấy A4, cho người đi sau biết họ đã sống, chiến đấu và hy sinh trong hoàn cảnh nào, với kẻ thù nào... là mãn nguyện lắm rồi và nhắm được mắt thật rồi.

Người chết, cũng như người sống, chả thích mọi người không biết mình làm việc gì, công việc ra sao và mù tịt thông tin về những gì mình đã làm, cho đồng bào.

Và mình chắc, cả 162 tên người trên bia mộ "Tổ quốc ghi công", đều mong được ghi tâm thật, bằng những nén hương thơm cháy thực sự, không chỉ mỗi năm 1-2 ngày Lễ lạt mà còn cả những ngày không thể quên trong lịch sử giữ nước của dân tộc, như ngày 17/2 hàng năm...

Và mình chắc là 162 người lính đã hy sinh đều muốn người đang sống phải nhớ: Họ nằm xuống để giữ địa đầu Tổ quốc - Đồng Văn...
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 

19 tháng 2, 2013

SÁNG 17/2/1979, THƯỢNG ÚY ĐỖ SĨ HỌA (ĐỒN 209, BĐBP QUẢNG NINH): "NGƯỜI VIỆT NAM KHÔNG BIẾT QUỲ GỐI ĐẦU HÀNG, CHÚNG MÀY TỚI ĐÂY, CHÚNG MÀY SẼ CHẾT!"...


Đỗ Sĩ Họa (1946-1979), dân tộc Kinh, quê ở xã Hồng Vân, huyện Ân Thi, tỉnh Hải Hưng.

Khi hy sinh, đồng chí là Thượng úy, Phó Đồn trưởng Đồn 209, Công an nhân dân Vũ trang tỉnh Quảng Ninh (nay là Đồn Biên phòng 15, Pò Hèn, xã Hải Sơn, TP.Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh), Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam.

Đỗ Sĩ Họa đã tham gia chiến đấu ở chiến trường Quảng Trị, lập công xuất sắc được tặng thưởng Huân chương Chiến công, bị thương, sức khỏe giảm sút đồng chí vẫn tình nguyện lên bảo vệ biên giới phía Bắc.

Ngày 17/2/1979, quân xâm lược ồ ạt tấn công, Đồn trưởng đi công tác xa. Đỗ Sĩ Họa đã khẩn trương triển khai đội hình chiến đấu theo phương án, trực tiếp phụ trách hướng chính diện.

Đồn và các chốt bị pháo và cối của địch bắn cấp tập. Ở vị trí chỉ huy, Đỗ Sĩ Họa bình tĩnh quan sát địch. Khi địch ngừng bắn pháo để bộ binh xông lên, đồng chí đã dũng cảm, mưu trí chỉ huy đơn vị bẻ gãy nhiều đợt tấn công của địch, diệt và làm bị thương nhiều tên.

Phát hiện hỏa lực lợi hại của ta ở Đồi Quế, địch dùng chiến thuật biển người ào lên. Các chiến sĩ chốt trên Đồi Quế ngoan cường chiến đấu, diệt nhiều tên địch. Nhưng vì lực lượng quá chênh lệch, Đồi Quế đã bị địch chiếm giữ.

Quyết giành lại, Đỗ Sĩ Họa đã tổ chức lực lượng tấn công địch, chiếm lại được Đồi Quế. Địch vừa ào lên hết đợt này đến đợt khác, vừa kêu gọi ta đầu hàng, Đỗ Sĩ Họa trả lời: "Người Việt Nam không biết quỳ gối. Chúng mày tới đây, chúng mày sẽ chết".

Đi tới từng ụ súng, đồng chí động viên chiến sĩ quyết tâm chiến đấu bảo vệ Đồn, bảo vệ Tổ quốc. Nhìn người chỉ huy mặt bê bết máu, ánh mắt rực lửa căm thù, các chiến sĩ vô cùng xúc động, tin tưởng.

Noi gương người chỉ huy, cả đơn vị ngoan cường chiến đấu, tiêu diệt 227 tên địch, giữ vững trận địa.

Đỗ Sĩ Họa bị thương lần thứ nhất, lần thứ hai, lần thứ ba cho đến lúc anh dũng hy sinh cũng không rời trận địa.

Đồn 209 được đề nghị tuyên dương Đơn vị Anh hùng. Đồng chí được truy tặng cấp hàm Thượng úy và Huân chương Quân công hạng Ba.

Ngày 19/12/1979, Liệt sĩ Đỗ Sĩ Họa được Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng Vũ trang nhân dân.
---------------------------------------
Nguồn: Cục Chính trị, BTLBĐBP

CÁC CHỊ NGÃ XUỐNG, TRONG TRẬN ĐẦU 17/2/1979

Mai Thanh Hải - Hành trình đi dọc biên cương của mình, khi ghé qua những Nghĩa trang Liệt sĩ (NTLS) nằm ở các huyện thị giáp biên buồn tênh, xơ xác và lạnh ngắt khói hương, hay gặp những tên con gái mềm mại trên nền bia đá sắc nét chữ căm thù.

Tất cả các chị đều rất trẻ và đều hy sinh khi đánh trả quân Trung Quốc xâm lược giai đoạn 1979-1989, trên cả dãy dài biên giới phía Bắc từ Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu.

Những ngày này của 34 năm trước (1979), tiếng súng vẫn rền vang suốt dặm dài biên giới.

Tiếng súng – pháo – bộc phá điên dại của bộ binh, xe tăng, pháo binh Trung Quốc tấn công các điểm chốt quân ta, hòng thọc sâu vào trong nội địa, phá hủy cầu cống – nhà máy – phố thị – làng mạc – bệnh viện – điểm dân cư.

Tiếng súng, lựu đạn của những tổ, nhóm bộ đội, dân quân, tự vệ – du kích đánh trả quân xâm lược, ở khắp các triền núi, góc rừng, khe sâu… và rất nhiều người đã ngã xuống, dưới làn đạn quân xâm lược…

Trong số những người ngã xuống trong khi bảo vệ quê hương, đất đai Tổ quốc đó, có rất nhiều gương mặt nữ.

Họ là những nữ Tự vệ Lâm trường, dân quân thôn bản và bộ đội địa phương, đã bắn đến viên đạn cuối cùng, ném đến quả lựu đạn cuối cùng ngăn bước dòng lính Trung Quốc xâm lược đen đặc, bất ngờ tràn sang từ bên kia biên giới, buổi sáng ngày 17/2/1979 và họ ngã xuống bởi đạn thù, ngay trong ngày 17/2/1979.

Họ ngã xuống và 34 năm qua, vẫn siết tay nhau nằm im lặng trong đội hình những người ngã xuống trong cuộc chiến đấu bảo vệ Biên giới phía Bắc.

Xin kính cẩn cúi đầu, trước vong linh các chị, trong những ngày này và mình hứa:

Những chuyến đi biên giới, mình sẽ tìm đến với các chị và đồng đội, để lưu giữ lại tên tuổi oanh hùng các chị, cho bạn bè mình - con cháu mình không được phép quên...
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

18 tháng 2, 2013

CON SẼ KHÔNG QUÊN, NGÀY 17 THÁNG 2

Mai Thanh Hải - Nghĩa trang Liệt sĩ (NTLS) Vị Xuyên, Hà Giang nằm phía ngoài thị xã Vị Xuyên, cách TP. Hà Giang gần 20 km và cổng đứng giấu sâu trong lùm cây um tùm, phải đi rất chậm, rất chú ý mới nhìn thấy.

Mình đưa gia đình ngược lên thăm các địa danh biên giới Hà Giang, đúng ngày Xuân đầu năm, nhằm cận ngày 17/2 để con biết thực tế, không thể quên cái ngày 17/2/1979, khi Trung Quốc xua 60 vạn quân tấn công khắp lượt 6 tỉnh biên giới phía Bắc và cuộc chiến giữ đất biên cương, kéo dài cả chục năm sau đấy, rưới máu đỏ của hàng chục vạn chiến sĩ - đồng bào.

Đầu Xuân, mưa phùn lép nhép như những ai đó ngăn bước, khắp từ Hà Nội lên Hà Giang, mua cả 1 bao to hương - tiền vàng và bó hoa cúc vàng rực rồi, vẫn phải xin thêm mấy tờ báo dọc đường, sợ trời mưa làm ướt giấy, không thể thắp nổi lửa thơm, trên mộ hơn 1700 người lính đang lặng lẽ gối đầu bên nhau, trên triền đồi Vị Xuyên.

Ấy thế nhưng, xong bữa cơm trưa qua quýt quán xe tải ven bờ sông Lô thuộc huyện Hàm Yên (Tuyên Quang), ngược lên Hà Giang, mưa nhỏ dần và đột ngột ngừng hẳn, đường đang nhầy nhụa bùn đất đen đúa, bỗng se lại mịn màng và khô cong trong nắng vàng, cũng vừa cúi xuống vén mây...

Hình như, các bác các chú các anh đón mình lên...

Giống như hôm nào, từ Y Tý chạy về Bát Xát (Lào Cai) đúng chiều tối, dừng lại ven đường và trèo tường vào NTLS Bát Xát, thắp hương - ghi hình gần 200 ngôi mộ giữ lại những người lính hy sinh ngay đầu tháng 2/1979, cứ tưởng sẽ phải chụp hình bằng đèn flas, nhưng không ngờ vừa châm xong bó hương, trời chợt sáng bừng, quạnh quẽ, như thể các anh các bác kéo mây, giúp cho mình bấm máy...

Chiều Vị Xuyên: Đám thanh niên choai choai chắc nhà ngay cạnh NTLS, phì phèo thuốc lá, rú ga xe máy rầm rĩ và bốc đầu, uốn lượn ngay trong sân biểu diễn, tròn xoe mắt nhìn chiếc xe nhà mình lấm lem bùn đất và cả nhà lục tục bước xuống, lỉnh kỉnh hương hoa...

Năm trước, mấy lần đi Lũng Cú, đều dừng lại thắp hương NTLS Vị Xuyên, nên không ngạc nhiên trước cảnh vắng lặng, đìu hiu.

Cái thay đổi so với 1 năm mình qua, là có thêm chiếc ô màu đen trước tượng đài liệt sĩ, để che mưa cho người khấn vái - thắp hương, càng làm NTLS nhuốm màu tang tóc với 2 gam màu đen - trắng...

Ngồi nói chuyện với người Quản trang, ông ngạc nhiên khi thấy mình xui: "Ngày 17/2, các bác dành chút thời gian thắp cho mỗi mộ 1 nén nhang!" và lảng lảng: "Hôm Tết cũng thắp rồi đấy chứ!. Thi thoảng anh em cũng thắp mà!".

Hỏi ra mới biết: Các mộ liệt sĩ được thắp hương nhiều nhất vào ngày 27/7, 22/12 và nữa mới đến dịp Tết. "Đúng ngày 23 tháng Chạp vừa rồi và trước giao thừa, anh em chúng tôi thắp đủ cho hơn 1.700 ngôi mộ!" - ông Quản trang hào hứng và dè dặt: "Nói thật. Ngày 17/2, chỉ những người tham gia chiến tranh biên giới, nhớ đồng đội đến thắp hương. Đôi khi có một vài đơn vị thiệt hại nặng trong những ngày đó, cũng đến viếng. Như gia đình chú, ít lắm!"...

Nghe nỏm câu chuyện của mình, con gái giật tay: "Sao lại có ít người đến thắp hương vậy ba?. Các bác ấy cũng là Liệt sĩ, như trong Nghĩa trang Trường Sơn mà!"...

Mình không thể trả lời nổi con, mới 7 tuổi học lớp 1 bởi câu hỏi, như vết cắt đau quặn trong ngực mà hàng triệu người Việt đang hỏi...

Vết đau đó chỉ tạm nguôi ngoai, khi nhìn con cùng mẹ - chị - ông bà tỉ mẩn cắm hương lên từng ngôi mộ và con, môi đỏ chót bi bô đọc tên tuổi, quê quán của những người anh hùng ghi trên bia mộ, giữa chiều nắng hửng hiếm hoi đầu năm...

Và mình chắc rằng: Con gái mình, sẽ không bao giờ quên ngày 17/2/1979 - Ngày Trung Quốc bất ngờ xua 60 vạn quân đồng loạt tấn công khắp dải biên giới phía Bắc, đốt phá, chém giết, cướp bóc và hơn 1.700 người lính đang nằm ở NTLS Vị Xuyên, chỉ là con số rất nhỏ so với những người đã nằm xuống trong cuộc chiến đấu đánh trả quân xâm lược đầu năm 1979 và ròng rã giữ đất biên cương, cả chục năm sau...

Rời Vị Xuyên, con gái giật tay nhắc: "Hôm nào, ba lại đưa chị em lên đây thắp hương cho các bác các chú đã đánh bọn Trung Quốc xâm lược nhé!"...

Vâng, Con gái!. Một nén hương trầm, một điếu thuốc thơm thắp trước vong linh những người nằm xuống, cũng đủ để ấm cả triền đồi Vị Xuyên, trong sự tri ân, từ tận đáy lòng...
----------------------------------------------------------------------