"QUÊ TÀU"?..

Mai Thanh Hải - Đầu giờ chiều ngày mồng 1 Tết, mới sấp ngửa chạy từ "Chùa Bà Đanh khổng lồ" Hà Nội về quê Hải Phòng.

Cứ nghĩ đường 5 vắng lắm, như bao lần đầu năm mình tất tả lên lên xuống xuống, nhưng năm nay, có lẽ kinh tế yếu kém, tiền ít ăn dè, nên thiên hạ nhong nhong ra đường đứng hóng, làm đường 5 đông xe, chả kém ngày thường.

Về đến quê, ngỡ ngàng khi nhìn đâu cũng thấy rừng rực đỏ...

Cái sự đỏ cờ quạt, khẩu hiệu biểu ngữ, có nhẽ cũng quen, bởi đất nước mình nó thế, chả phải ngày Lễ Tết, lúc nào cũng băng cờ đầy đường, tạo công ăn việc làm cho khối anh Văn hóa thông tin, Tuyên huấn và cả những cửa hàng cửa hiệu cắt dán, làm băng rôn.

Mình ngỡ ngàng đầu năm, khi về quê hôm nay, là những chiếc đèn lồng đủ loại, từ màu đỏ đến vàng, trang kim óng ánh, cong queo chữ Tàu, treo khắp hè đường, cửa nhà, trong ngõ xóm.

Hỏi ra mới biết, mỗi chiếc đèn lồng như vậy, giá không dưới 100 nghìn đồng và người dân, được "vận động" mua - treo, theo hệ thống.

Quê An Lão mình nghèo, người dân bao đời nay, vẫn sấp mặt xuống đồng chiêm trũng kiếm con cá - mớ rươi và ước mơ thâu đêm, tựu trung lại chỉ đơn giản là phần thịt lợn đụng, ấm chân răng trong 3 ngày Tết.

Ước mơ lớn "đời sống văn hóa tinh thần", có chăng chỉ vươn đến những buổi háo hức ra sân kho xem xiếc thú, ca nhạc tạp kỹ - bán thuốc dạo và Chương trình phim ảnh lưu động, thành phố chiếu cố cho những vùng sâu xa

Thế mà bây giờ?..

100 nghìn đồng, có thể là không nhiều so với khát khao "nhà mình xinh, quê mình đẹp", nhưng đó cũng là mớ rau, con cá, cân thịt, chiếc bánh chưng ấm lòng ngày Tết.

Nhưng 100 nghìn là quá rẻ mạt, để hoàn tất việc "đồng hóa văn hóa" xa lạ, với từng người dân quê chân lấm tay bùn, chưa bao giờ biết đến mạng Internet và cũng chưa bao giờ tầm mắt vượt khỏi lũy tre làng, để biết đến khái niệm "bá quyền, bành trướng"...

Và liệu, trong những ngày Tết này, còn bao vùng quê khác, được cố ý hay vô tình châm lửa "đèn lồng", để mình tự dưng lo về ẩn họa "Phố Tàu", như ngày đầu năm mới, ở chính quê mình nghèo nàn, heo hút, xa xôi hôm nay?..
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------