---------------------------------------------------------------
“Cho nhiêu cũng được!” – Câu này ai ở Sài Gòn chắc là biết. Chắc thỉnh thoảng có nghe, nhất là khi đi taxi, xe ôm, xích lô… Nếu là khách đi quen rồi hoặc quãng đường gần, khó trả giá thì bác tài sẽ nói vậy: "Chú (cô) cho nhiêu cũng được!". Nói vậy, chứ ai đành lòng cho ít. Ví như đúng ra 7 ngàn thì khách sẽ đưa 10 ngàn cho chẵn tiền.
Đó cũng không hẳn vì ít tiền quá mà nói vậy, cũng có khi nhiều thứ giá trị hơn, người bán cũng nói: "Cho nhiêu cũng được!". Ví dụ như chuyện có cô giáo nọ dạy văn ở một trường cấp II, cô nổi tiếng là thương học trò như con. Mỗi buổi sáng, cô hay đi chợ ở gần nhà để tiện việc cơm nước. Trong chợ có rất nhiều người biết cô là cô giáo, và họ thường gọi luôn là “cô giáo”. Nhiều khi cô giáo cũng khó xử với các bà, các chị trong chợ, họ cứ bỏ vô giỏ cô, khi thì con cá, khi thì bó rau, khi thì ký thịt… Khi cô đòi trả tiền, thì họ không chịu lấy, hoặc nói: "Cô giáo cho nhiêu cũng được!".
"Cho nhiêu cũng được!".
2.
Ông là thương binh. Thương binh của chế độ cũ. Ông bị thương gần ngày Sài Gòn giải phóng. Sau giải phóng, ông làm nhiều nghề để sinh sống và để nuôi 3 đứa con ăn học. Một lần nọ, ông làm công việc bảo vệ ở một nhà hàng vào buổi tối. Đó là một nhà hàng lớn, có rất nhiều nhân viên và thực chất công việc của ông là chuyên đắt xe cho khách đến ăn nhậu mà thôi. Chủ nhà hàng là một người đàn ông khá giả và cư xử rất được.
Một hôm có chuyện. Đêm khuya, khi nhà hàng chuẩn bị đóng của và người chủ cũng chuẩn bị ra về, thì có một nhóm người hung dữ cầm mã tấu xông vào nhà hàng truy sát người chủ. Người đàn ông tuy khá cao to và nhanh nhẹn, nhưng khó có thể chống cự với 4-5 tên sát thủ chuyên nghiệp, mọi người bỏ chạy tán loạn. Ông thấy vậy không được, đứng ra bảo vệ chủ mình, vừa đỡ đòn vừa dìu anh bỏ chạy. Nhờ sự giúp sức của ông, nạn nhân đã thoát thân tuy cũng bị thương nhẹ, còn ông thì bị 2 nhát chém nặng, mà 1 nhát sau này, đã làm ông không thể cử động cánh tay phải.
Người chủ mang ơn ông lắm, dù ông nhiều lần nói: “Tôi làm công cho chú thì phải bảo vệ chú thôi. Ơn nghĩa gì mà chú cứ nói hoài!”. Và mặc dù ông đã nhiều lần từ chối, nhưng người chủ nhà hàng vẫn mua cho ông căn nhà nhỏ, chu cấp hằng tháng, đủ nuôi gia đình và cho tiền 3 đứa con ông ăn học.
Chuyện xảy ra lâu rồi. Hôm qua, tôi ngồi trong ngân hàng, kế bên cậu con trai lớn của ông và được nghe chuyện này. Cậu nói: "Chú đó sắp đi Mỹ rồi, bữa nay chú kêu con ra ngân hàng, mở tài khoản để mai mốt chú chuyển tiền về!".
3.
Chuyện này nghe một bạn sinh viên kể. Bạn nói trước nhà bạn nghèo lắm, mẹ bạn bán vé số ở Quận 8 và bạn cũng đi bán phụ mẹ. Nếu bạn học buổi sáng thì sẽ phụ mẹ bán buổi chiều và ngược lại, nhà chỉ có hai mẹ con.
Có một chú thợ hồ ở gần nhà. Nói là gần nhà, chứ thực ra là ở một cái chòi trong xóm hẻm sâu sát bờ kinh. Chú này, mỗi khi nhậu thường hay mua vé số của 2 mẹ con cậu. Chú này mua không nhiều, mỗi lần chỉ mua 2 vé. Nhưng điều đáng nhớ là sau khi trả tiền 2 vé, thì chú sẽ cho lại cậu 1 vé, và lúc nào cũng căn dặn: "Nhớ giữ lại hen mầy! Phải thì cùng đổi đời!".
Và cậu đổi đời thiệt, 1 lần cặp vé số định mệnh đã trúng giải độc đắc. Người vợ của chú thợ hồ, khi biết chồng mình trúng số độc đắc, đã nổi lòng tham và muốn đòi lại tờ vé số mà chú đã cho cậu buổi chiều trước đó. Nhưng chú thợ hồ đã kiên quyết không đòi lại, chú còn dùng tiền trúng số, đãi cả xóm một bữa nhậu linh đình.
Có vốn, mẹ cậu không bán vé số nữa, mà chuyển ra mở quán ăn sáng và cuộc sống của 2 mẹ con đã khá hơn trước rất nhiều. Chỉ riêng chú thợ hồ thì vẫn làm thợ hồ. Bây giờ, chú mua vé số của người khác, nhưng tật cũ vẫn không bỏ, mua 2 vé và cho lại người bán 1 vé. Chú luôn dặn: "Nhớ giữ lại hen mầy! Phải thì cùng đổi đời!".
4.
Ông chạy xe ôm ở Quận 10, nhưng nhà ông thì ở tận ngã tư An Sương. Vợ ông thì bán vé số nên ông thường đậu xe kế bên bà. Hai người mang cơm theo ăn buổi sáng và buổi trưa, buổi chiều thì trả vé về sớm rồi cùng ăn ở nhà.
Quê ông bà ở Cần Giuộc. Bữa nọ, thấy có người trông dáng như ở quê lên, tới ghé cho ông bà 2 con gà, 1 buồng chuối và giỏ đệm đầy cá trê phi, con nào con nấy mập ú, vàng óng. Tôi tò mò hỏi: "Bà con dưới quê gửi lên?". Ông cười, nói: "Đúng ở quê gửi lên, nhưng mà hông phải của bà con, thằng đó chiếm đất của tui đó chớ!".
Nhà ông có nhiều anh em, cha ông có chia cho ông ba công ruộng ở quê. Ruộng đất phèn, nên một năm chỉ trồng được một vụ, mà lại có mùa trúng mùa thất nên ông bỏ đó lên Sài Gòn chạy xe ôm. Ruộng bỏ hoang lại nằm xa xóm, nên không ai coi. Một lần ông về quê và phát hiện ruộng của mình có người chiếm mất. Đó là một gia đình nghèo, hai vợ chồng và bốn đứa con nheo nhóc, trước họ sống theo ghe nhưng cái ghe nát quá, nên cả gia đình dắt nhau lên bờ kiếm đất hoang lập nghiệp, cũng bị đuổi cùng đường mới tới đây.
Mới đầu ông cũng làm căng, thưa lên xã rồi nhờ bà con tới đòi kịch liệt lắm, nhưng do đất nhà từ xưa không có giấy tờ, lúc chia cũng không lập di chúc nên khó nói lý. Rồi ông phát hiện bà vợ mình bị tiểu đường nặng nên thời gian của ông chủ yếu ở bên bà, ông không thiết đòi đất nữa. Một lần về quê đám giỗ ông đã ký giấy cho gia đình nghèo nọ ba công đất luôn.
Ông nói: "Mình cũng nghèo mà thấy tụi nó còn nghèo hơn. Mình già rồi, sống nay chết mai, thôi coi như làm phước cho tụi nó. Cũng được cái là vợ chồng nó cũng biết điều, nhận tía má luôn, đem lên cho đồ hoài, ăn hổng hết!"...
